Kaplin Nedir?

Mekanikte aynı eksende çalışan iki mil arasında dönme hareketi aktarmaya yarayan elemandır.
Kaplinler iki parçalı veya üç parçalı, üretilen modele göre çok parçalı da olabilirler. Makinalarda
emniyetli hareket iletiminde önemli bir görevi olan; sistem içersinde belki en basit, takıldığı
makinaya göre de en ucuz eleman gibi görünen KAPLĐNLER; üretiminde, seçiminde, montajında
dikkatli davranılmadığında üretimin en pahalı elemanı haline gelebilir. Monte edildiği makinanın
sık durmasına sebep olur. Tüm makinalı çalışmalarda üretim zincirindeki bir halkanın aksaması
tüm sistemi etkileyeceğinden, kaplinlerin seçimi, montajı ve kontrolleri son derece önemlidir.
Burada yapılan hatalar nedeniyle işletmelerde üretim kesintileri olur, kayıplar artar.
Herhangi bir düzgünsüzlüğü karşılayamayan kaplinlere rijit, karşılayanlara ise esnek kaplinler
denir. Elastik bir eleman vasıtasıyla esneklik sağlanan kaplinlere de Elastik Kaplin denir.
Günümüzde, teknolojik rekabet ortamında imalatçılar sadece kendi konularında uzmanlaştıkları
oranda kalitelerini arttırmakta ve o konuda derinlemesine araştırma yaptıkça yenilenip iş
hacimlerini büyütmektedirler. Bundan dolayıdır ki motor imalatçıları sadece motor, pompa
imalatçıları sadece pompa, kompresör imalatçıları sadece kompresör imal etmektedir. Uzman bir
firmada imal edilmiş olan elektrik motorunu başka bir uzman firmada imal edilmiş olan pompaya
bağlamak için KAPLĐN ihtiyacı doğmaktadır. Tabii ki kaplin imalatçısının da uzman olması
beklenmektedir.

Uzman firmada imal edilmiş bir kaplin;

1. Güç kaybına veya balanssızlık nedeniyle arızaya sebep olmamalı,
2. Sistemde oluşabilecek vibrasyonları, vuruntuları gerisindeki motora iletmemeli,
3. Sistemde çalışma esnasında meydana gelen toleranstan sapma, ısıl genleşme vb. sebepler
nedeniyle millerde meydana gelebilecek küçük sapmaları dengelemeli,
4. Sistemde meydana gelen sıkışma veya arıza durumunda motoru korumak üzere kırılarak
sigorta görevi yapmalı,
5. Sistem normal çalıştığı sürece uzun yıllar bozulmadan, kırılmadan ve en az bakım
gerektirecek şekilde ölçülendirilmiş ve uygun malzemelerden üretilmiş olmalıdır.

Kaplin seçimi:

Bir sistem için kaplin seçimi yapılırken sistemin;
1. Burulma momenti (Tork),
2. Çalışma sıcaklığı,
3. Yük sınıfı,
4. 24 saatte Durma-Kalkma sıklığı,
5. Mil çapları, bilgilerine ihtiyaç vardır.

Tork Hesabı :

Tork hesabı yapılırken önce Kaplinin Nominal Burulma Momenti (TKN), daha sonra ise
sisteme etki eden faktör katsayıları formüle konularak Sistem Toplam Burulma Momenti (TN)
hesaplanmalıdır.


TKN = ( Motor gücü / Devir) x 9550
Bu formülde 9550 rakamı sabit bir sayıdır.
Motor gücü: Kilowatt (KW) olarak alınır.
Devir: Milin dönüş hızı, dakikadaki devir sayısıdır (d/d).
Sonuç birimi Newtonmetre (Nm) olarak elde edilir.